بررسی نوسان اقلیم در استان فارس با استفاده از جابه‎جایی نصف النهاری نوار پرارتفاع جنب گرمسیری

نوار همگرایی درون­گرمسیری­ (itcz) درگذر فصل دارای جابه‎جایی نصف­النهاری است. تغییر موقعیت itcz روی موقعیت نوار پرارتفاع جنب­ گرمسیری (sth) اثر ­می­گذارد. هدف پژوهش، بررسی نوسان اقلیمی در فارس با مطالعۀ موقعیت پرارتفاع جنب گرمسیری است. داده­های ماهانۀ ارتفاع ژئوپتانسیل سطح 500 میلی­بار، از تحلیل مجدد ncep به‎دست آمد و نصف­النهار e°5/52 در نظر گرفته شد. با مشاهدۀ سری نقشه­های 500 میلی­باری و توجه به امواج غربی و sth، تراز ارتفاعی 5840 متر، به‎منزلۀ مرز شمالی نوار پرارتفاع جنب­ گرمسیری (nbsth) مد نظر قرار گرفت و سری زمانی ماهانۀ موقعیت nbsth به‎کمک برنامه‎نویسی در grads ساخته شد. نتایج نشان داد موقعیت nbsth به اندازۀ 7/2 به‎سمت عرض­های جغرافیایی شمالی­تر جابه‎جا شده است، بنابراین سیگنال نوسان اقلیمی در منطقه مشخص شد. این مسئله موجب افزایش دورۀ حاکمیت sth و کاهش دورۀ فصل بارش می‎شود. موقعیت و جابه‎جایی nbsth بیش از اینکه بر میزان بارش مؤثر باشد، روی طول فصل بارش اثر دارد. زمانی­که موقعیت nbsth از عرض جغرافیایی ایستگاه پایین­تر رود، فصل بارش آن ایستگاه آغاز خواهد شد و زمانی پایان می­پذیرد که تحت تأثیر پرارتفاع جنب گرمسیری (nbsth) باشد. نتایج نشان داد طول فصل بارش در آباده شش ماه و نیم، شیراز شش ماه و در لار پنج ماه در سال است.